Tarihçe

Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Çoksesli Korosu, 1988 yılından beri Türkiye’nin önde gelen profesyonel topluluklarından biridir. Hikmet Şimşek’in girişimleri ile kurulan Devlet Çoksesli Korosu, Walter Strauss, Ahter Destan, İbrahim Yazıcı ve Cemi’i Can Deliorman’la çalışmış; birçok değerli orkestra şefiyle konserler vermiştir. Koro, 2017 yılından itibaren Burak Onur Erdem ile çalışmalarını sürdürmektedir. 1989 yılında ilk konserini Ahmed Adnan Saygun yönetiminde gerçekleştiren Devlet Çoksesli Korosu, Türkiye’nin birçok şehrinde binden fazla konser vermiş; yurt dışında da Almanya, İtalya, Hollanda, Portekiz, Rusya, İsrail, Bulgaristan ve Güney Kore gibi birçok ülkede beğeniyle karşılanmıştır. Koronun, Vatikan’da Harbison’un Papa II. Jean Paul’e adadığı eserin dünya prömiyeri, Berlin’de Mahler – 2. Senfoni, Britten – War Requiem ve Verdi – Requiem gibi eserler önemli performansları arasında yerini almıştır. Devlet Çoksesli Korosu, 2010 yılında Donizetti Ödülleri kapsamında ’’Yılın Korosu’’ödülünü kazanmıştır. Koro, repertuvarının temelini oluşturan geniş a capella koro edebiyatından ve birçok senfonik eserden bugüne değin; Orff – Carmina Burana, Mozart – Requiem, Saygun – Yunus Emre Oratoryosu, Say– Nazım Oratoryosu, Sun – Kurtuluş Film Müzikleri gibi birçok albüme imza atmış; Saygun’a ve Sun’a ait halk şarkılarından oluşan iki albüm yapmıştır. Devlet Çoksesli Korosu, Eurico Carrapatoso, Giovanni Bonato ve Henning Sommerro gibi dünyada tanınan bestecilere, Türk şairlerinin eserlerini besteleterek; Türk kültürünü de taşıyan eserlerin, dünyanın birçok yerinde sevilerek söylenmesine katkı sağlamıştır. Koro, 2016 yılından beri düzenlediği, Türkiye’nin dört bir yanından ve yurt dışından şef ve şef adaylarının katıldığı Walter Strauss Koro Şefliği Masterclass’ına Paulo Lourenço, Lorenzo Donati, Ragnar Rasmussen ve Josep Vila i Casanas ve Jan Schumacher gibi saygın, uluslararası isimleri davet etmiştir.

Saygıyla Walter Strauss

28 Temmuz 1928’de Almanya’nın Magdeburg şehrinde dünyaya geldi. 1930’ların Schönebeck’inde, komünistlerle Nazilerin siyasal çatışmaları arasında büyüdü. Okuldaki öğretmeni Erich Reise ile piyano çalışmaya başladı. On iki yaşındayken, tüm ülkede müzik eğitimi alan 10 000’in üzerindeki çocuk arasında yapılan eleme sınavlarıyla, özel eğitime tabi tutulacağı Musisches Gimnasium’a girdi. Komple bir müzik eğitimi aldığı bu okulda ses eğitimi mecburiydi. Okulun Müzik Direktörü, Hugo Distler stilinde yetişmiş, koro ve şan derslerine giren Kurt Thomas’tı. Piyano öğretmeni Wolfgang Brugger, armoni öğretmeni Fritz Kauschke’ydi. Daha sonra Kurt Thomas’tan koro yöneticiliği dersleri de aldı. Savaş yıllarında okul, Almanya’nın güneyinde Untermarchtal adındaki bir köyün manastırına taşındı. Köy Fransızlar’ın eline geçince, Nazi okulu olduğu gerekçesi ile kapatıldı. Öğrenciler dağıtıldı. Bir süre birkaç arkadaşı ile birlikte aç ve parasız bir halde günlerce yürüyerek ulaştıkları çiftliklerde çalıştı. Uzunca bir süre sonra Rus işgali altındaki Schönebeck’e gizlice geri döndü. Burada, Magdeburg Kilisesi’nin eski orgcusu Gerhard Bremsteller’den, karşılık olarak koroda şarkı söylemesi koşuluyla org dersleri aldı. Bir zamanlar Berlin Operası Genel Müzik Direktörlüğü de yapmış olan, Magdeburg Operası Genel Müzik Direktörü Erich Böhlke ile tanıştı ve piyano dersleri almaya başladı. Bir süre sonra yine Böhlke ile kompozisyon, kontrpuan ve orkestra yöneticiliği çalışmaya başladı. Bu arada büyük bir “A capella” erkekler korosu kurdu ve yönetti. Batıya kaçan Böhlke, Oldenburg Operası’nın Müzik Direktörü olmuş ve Strauss’a, korrepetitör olarak işe başlaması teklifinde bulunmuştu. Babasının, müzik eğitimini tamamlaması konusundaki ısrarı üzerine, batıdaki Detmold Konservatuvarı’na girdi ve orada yine eski koro öğretmeni olan Kurt Thomas ile buluştu. Orkestra derslerini Hugo Balzer veriyordu. Piyano öğretmeni ise Werneer Haas’tı. Bu okulun orkestra yöneticiliği bölümünü aralarda sınıf atlayarak bitirdi. Krizden dolayı birçok profesör, sanatçı ve korrepetitör işten çıkarılmış, operalar etkinliklerini durdurmuştu. En son ulaştığı, Böhlke’nin çalıştığı Oldenburg Operası’nda maaşsız olarak günde sekiz saatin üzerinde çalışmak koşuluyla korrepetitör olarak işe başladı. Bütün bu çalışma süresinin dışında para kazanabilmek için geceleri eğlence müziği yaptı. Bir yıl daha aynı şartlarda çalıştıktan sonra bir gece aniden hastalanan şefin yerine Tiefland Operası’nı yönetme imkanı buldu. Daha sonra 1957’de evleneceği Hanna Heinzsch’ı sınavla Oldenburg Operası’nın korosuna aldırdı. Genç Hanna oradan Hamburg Operası’na solist olarak gitti. Walter Strauss on yıl çalıştığı Oldenburg’dan ayrılarak daha iyi bir pozisyonla Osnabrück Operası’na geçti ve burada birçok operayı yönetme imkanı buldu. Direktör ile görüş ayrılıkları yaşaması nedeniyle Osnabrück’ten ayrılıp Hagen’e geçti ancak burada yeteri kadar eser yönetme imkanı bulamadı. Eski arkadaşı bariton Eduard Heindrichs’e rastladı. Heindrichs, Ankara Devlet Konservatuvarı’nda çalışmaktaydı ve kendisine, bir süreliğine Ankara’ya gelmesi teklifinde bulundu. Saadet İkesus Altan’ın da Almanya’ya gelerek teklifi yinelemesiyle Ankara’ya gelmeye karar verdi. Atatürk’ün Türkiyesi’nin başkenti hakkında yaptığı araştırmalar sonucunda edindiği bilgiler Strauss’u heyecanlandırmıştı. Aralık 1964’te Ankara Operası’nda göreve başladı. Konservatuvar’da da, korrepetitör ve koro öğretmeni olarak çalışmalarını sürdürdü. Bir süre sonra sahne derslerine ve diksiyon derslerine girmeye başladı. Bu arada karısı Hanna ve oğulları Ludwig 1967 yılında Ankara’ya geldi. 1970’te kurulan TRT Çoksesli Korosu’nda Müzik Tarihi dersleri verdi ve Radyo’da prodüktörlüğe başladı. 1974 yılında TRT Çoksesli Korosu’nun şefliğine atandı. Bu Koro’yla başarılı bant kayıtları, konserler, yurt içi ve yurt dışı turneler gerçekleştirdi. Necdet Aydın, yeni kurulan İzmir Operası’nın müzik direktörlüğü teklifinde bulundu. Karısının rahatsızlığı ve Alman Hükümeti’nin sigorta primi politikası nedeniyle kabul ettiği bu göreve 1982 yılında başladı. Burada korrepetitörlük, koro şefliği ve opera şefliği görevlerini üzerine alarak yoğun bir çalışma temposuna girdi. Bir süre sonra karısını kaybetti. Hanna’nın yokluğunun verdiği acıyla operadaki yoğun çalışma temposuna geri döndü. İzmir’de ikinci evliliğini Irmtraud ile yaptı. 1988 yılında Ankara’da Kültür Bakanlığı bünyesinde bir çoksesli koro kuruldu. Kurulmasında büyük emeği geçen Hikmet Şimşek, Koro’nun şefliğine Walter Strauss’u önerdi. Teklifi kabul eden Strauss 1989 yılında Kültür Bakanlığı Devlet Çoksesli Korosu’nun şefi oldu. Bu koroyla da birçok başarılı radyo ve televizyon programı, konserler ve yurt içinde turneler yaptı. Ülkesine dönerek bundan sonraki yaşamını doğup büyüdüğü topraklarda geçirdi. Birkaç kez TRT’nin ve Kültür Bakanlığı’nın Çoksesli Koroları’nın organizasyonuyla Türkiye’ye geldi ve bu korolarla konserler ve bant kayıtları gerçekleştirdi. 11 Ocak 2013 tarihinde Almanya’da, geçirdikleri bir trafik kazasında karısı Irmtraud ile birlikte aramızdan ayrıldı.